Βία ενάντια στις γυναίκες στην εργασία τους. Ας μιλήσουμε γι΄αυτό.

                                         

 «Μην μιλάς-Μην το κάνεις θέμα-Θα την πληρώσεις κι εσύ»

Ενώ τα ατυχήματα και οι επιθέσεις τραυματίζουν και σκοτώνουν τους ανθρώπους γρήγορα και θεαματικά, ο εκφοβισμός και το συνεπακόλουθο παρατεταμένο αρνητικό άγχος τραυματίζουν και σκοτώνουν τους ανθρώπους σιγά και μυστικά. Το αποτέλεσμα, όμως, είναι το ίδιο.

-Άντε κοπέλα μου να πλύνεις κανένα πιάτο

-Μην είσαι τόσο συναισθηματική

-Βάλε την οικογένεια σου πάνω από την καριέρα

-Έχεις νεύρα; έχεις περίοδο;

-Λογικό ήταν να πάρεις τη δουλειά, αφού το αφεντικό είναι ...άντρας

- Εγώ είμαι άντρας, θα με σέβεσαι.

-Είσαι από εκείνες τις φεμινίστριες;

Τα άκουσες. Στο δρόμο, στο σπίτι, σε παρέες, στη δουλειά.

                      

                          Βία ενάντια στις γυναίκες στην εργασία τους. Ας μιλήσουμε γι΄αυτό.

Τα τελευταία χρόνια, οι μελέτες πάνω στις διεθνείς εργασιακές συνθήκες δείχνουν ότι ένας αυξανόμενος αριθμός προβλημάτων υγείας σχετιζόμενων με την εργασία δημιουργούνται εξαιτίας ψυχολογικών και όχι σωματικών αιτιών. Η ψυχολογική βία μπορεί να περιλαμβάνει διαφορετικές μορφές βίας όπως είναι η σεξουαλική παρενόχληση, ο εκφοβισμός (bullying) ή η ηθική παρενόχληση (mobbing). Πολλές μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες απειλούνται ιδιαιτέρως από τη βία στο χώρο εργασίας. Συγκεκριμένα, μια μελέτη του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση της Ζωής και της Εργασίας έδειξε ότι ανάμεσα στις 31 Ευρωπαϊκές χώρες υπό μελέτη, συμπεριλαμβανομένων των 27 Κρατών Μελών της Ε.Ε., οι εργαζόμενες γυναίκες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στον εκφοβισμό (bullying) στο χώρο εργασίας, σε σημαντικό βαθμό σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους τους.Διάφοροι παράγοντες που σχετίζονται με την εργασία συνδέονται με περιστατικά βίας και παρενόχλησης. Αυτοί περιλαμβάνουν τις δύσκολες συνθήκες εργασίας (υπερβολικός φόρτος εργασίας, γρήγοροι ρυθμοί δουλειάς κ.λ.π.), διάφορες παραμέτρους του πλαισίου εργασίας (μείωση μισθών, έλλειψη στήριξης από τους εργοδότες κ.λ.π.) και κάποια στοιχεία που συνδέονται με την οργάνωση της εργασίας (διοικητικές μέθοδοι που ευνοούν τον ανταγωνισμό των εργαζομένων, κ.λ.π.)

           Κρυμμένο Πρόβλημα

Στη σημερινές ανταγωνιστικές, παγκοσμιοποιημένες αγορές, οι παράγοντες που συνδέονται με τη βία στο χώρο εργασίας εμφανίζονται όλο και πιο συχνά. Διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι μεταξύ 40 και 90% των ερωτηθεισών γυναικών έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας ή παρενόχλησης κατά τη διάρκεια της εργασιακής τους ζωής. Παρ’ όλα αυτά, η βία και η παρενόχληση αποτελούν προβληματικές έννοιες. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι προσπάθειες για τη συλλογή δεδομένων για τη μέτρηση του πλαισίου και του εύρους της βίας και της παρενόχλησης κατά των γυναικών εμποδίζονται από μια σειρά παραγόντων, που συμπεριλαμβάνουν,

α) την επίδραση των κοινωνικών και των πολιτιστικών προτύπων στον καθορισμό του τι συνιστά βία, που εμποδίζει τη γενική συναίνεση για έναν ενιαίο ορισμό της βίας κατά των γυναικών, και

β) τις αλλαγές στα ποσοστά των καταγγελιών για κακοποίηση ανάλογα με τον ορισμό της βίας που χρησιμοποιείται, τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι ερωτήσεις, τον τύπο του πληθυσμού – στόχου, και το περιβάλλον στο οποίο γίνεται η συνέντευξη (απομονωμένο μέρος, οικείο κ.λ.π.).

Η βία και η παρενόχληση αποτελούν «κρυμμένα φαινόμενα» , τα οποία είναι δύσκολο να αντιληφθούμε. Ως αποτέλεσμα, πολλά σοβαρά περιστατικά βίας και παρενόχλησης μπορεί να μην αναφέρονται ή να μην αναγνωρίζονται. Σε ατομικό επίπεδο, ο πόνος και ο εξευτελισμός που απορρέουν από τη βία και την παρενόχληση συνήθως οδηγούν στην έλλειψη κινήτρων, στην απώλεια της αυτοπεποίθησης και στη μειωμένη αυτοεκτίμηση, στο θυμό και την κατάθλιψη, στο άγχος και την ευερεθιστότητα των εμπλεκομένων γυναικών.

Φαίνεται πως οι γυναίκες διστάζουν να αναφέρουν την παρενόχληση, ενδυναμώνοντας έτσι το θύτη και κρατώντας το στόχο σιωπηλό και υποτελή. Αυτός ο κύκλος κακοποίησης και σιωπής φαίνεται πως είναι το σκεπτικό πίσω από την έλλειψη εμπειρικών δεδομένων.

                     Βία

Λεκτική βία – βρισιές, κατάρες, προσβολές ή χρήση υποτιμητικής γλώσσας. Απειλητική συμπεριφορά – αυτή περιλαμβάνει χτυπήματα σε έπιπλα ή τοίχους, κούνημα της γροθιάς, πέταμα αντικειμένων, ή καταστροφή περιουσίας. Σωματικές επιθέσεις – συμπεριλαμβανομένων σπρωξιμάτων, χτυπημάτων, κλωτσιών. Η βία στην εργασία δεν πρέπει να συμβαίνει αναγκαστικά στο χώρο εργασίας. Μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε εκδήλωση της εργασίας που μπορεί να γίνει εκτός τους χώρου εργασίας, όπως σε συνέδρια, κοινωνικές εκδηλώσεις και εμπορικές εκθέσεις, ή και εντελώς εκτός δουλειάς, όπως στην περίπτωση απειλητικών τηλεφωνημάτων.

Η ηθική παρενόχληση (mobbing) και η υποβολή ενός εργαζομένου σε ψυχολογική παρενόχληση περιλαμβάνει δράσεις συνεχών αρνητικών σχολίων ή κριτικής, απομόνωσης, διάδοσης κουτσομπολιού ή εξευτελισμού των ατόμων στα οποία αναφέρονται. Η ηθική παρενόχληση λαμβάνει χώρα σε περιβάλλοντα που συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Όπως και οι ιοί, απαιτεί τις κατάλληλες συνθήκες για να αναπτυχθεί. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει χώρους εργασίας με ανεπαρκή διοίκηση χωρίς δεξιότητες για την επίλυση διαφορών και με έλλειψη αντίληψης σχετικά με την ηθική παρενόχληση και τις συνέπειές της

Ο εκφοβισμός (bullying) στο χώρο εργασίας αποτελεί επιθετική συμπεριφορά μέσω εκδικητικών, μνησίκακων, κακόβουλων ή εξευτελιστικών προσπαθειών για να υποβιβαστεί ένα άτομο ή μια ομάδα εργαζομένων. Τα άτομα που εκφοβίζουν μειώνουν συστηματικά το άτομο-στόχο τους, για να διαβρώσουν την όποια υποστήριξη αυτό αναζητήσει αργότερα. Τα άτομα αυτά δυσφημούν το στόχο στους άλλους: τους συναδέλφους, τη διοίκηση, τους εκπροσώπους των συνδικάτων, το τμήμα ανθρωπίνου δυναμικού κλπ.

                                                                      Αναγνωρίζετε τη σεξουαλική παρενόχληση;

Οι περισσότερες γυναίκες δεν αναγνωρίζουν ακόμα και οι ίδιες τη σεξουαλική παρενόχληση ή την αντιμετωπίζουν ως ασήμαντη ρουτίνα. Αυτό έχει λειτουργήσει ως εσωτερικός αμυντικός μηχανισμός. Το να αγνοούμε τις προσβλητικές συμπεριφορές ή να αρνούμαστε την ύπαρξή τους, είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος με τον οποίο οι γυναίκες αντιμετωπίζουν τη σεξουαλική παρενόχληση.

Όπως και με τη Σεξουαλική Παρενόχληση, τον Εκφοβισμό και την Ηθική Παρενόχληση… λάβε άμεση δράση! Κάνε την ΑΡΧΗ➜  Μίλησε ανοιχτά, μίλησε δυνατά. ➜ Πες το σε κάποιον. ➜ Ανέφερε το περιστατικό και κατέγραψε τα γεγονότα. ➜ Μιλήστε στην εργατική ένωση που ανήκεις.

Όσες φορές και αν ακούσεις ««Μην μιλάς-Μην το κάνεις θέμα-Θα την πληρώσεις κι εσύ» κλείσε τα αυτιά σου και προχώρησε σε καταγγελία.

(Μέρος των παραπάνω πληροφοριών προέρχονται από τον οδηγό που έχει εκδοθεί με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας, Πρόγραμμα DAPHNE III 2007-2013, για την καταπολέμηση της Βίας εναντίον των Παιδιών, των Νέων και των Γυναικών και την προστασία των θυμάτων και των ομάδων σε κίνδυνο.)

Σέβη Στάικου, μέλος Δ.Σ. Π.Κ.Ε ΟΤΕ Ν. Αττικής